TR EN RU
Bayi Giriş
Blog 

Mimariyi Karbonsuzlaştırmak

Mimariyi Karbonsuzlaştırmak
12/11/2021

Günümüzde yapı endüstrisi küresel enerji tüketiminin %33’ünden ve sera gazı emisyonlarının %39’undan sorumludur. Dolayısıyla iklim değişikliğini durdurmak adına binaların karbonsuzlaştırılması kritik öneme sahiptir.

Mimariyi karbondan arındıracak stratejilerin geliştirilmesi ve uygulanmasında mimarlara ve tüm yapı sektörü çalışanlarına önemli bir rol düşer. Bu rol, yapı tasarımı ve planlanması aşamasında; binanın ve tüm yapı malzemelerinin üretim, nakliye, kurulum ve kullanım ömrünü kapsayan yaşam döngüleri boyunca operasyonel ve yerleşik karbonun azaltılmasına yönelik tasarım ve planlama yapmaktır.

Bu konuda somut çözümler arayan mimarlar için, mimariyi karbondan arındıracak bazı stratejileri özetledik;

1. Dekarbonizasyona Üç Düzeyde Yaklaşın

Dünya Kaynakları Enstitüsü, önceliğe göre sıralanmış bir stratejiler listesi sunar. DKE listesi binaların karbonsuzlaştırılmasına üç farklı düzeyde yaklaşır;

1) Enerji verimliliği yoluyla mevcut binalarda operasyonel karbonun azaltılması,

2) Kalan düşük enerji talebini karşılamak için, ideal olarak sahada veya gerekirse yakınlarda olmak üzere yenilenebilir enerji kullanımı,

3) Tüm yaşam döngüleri boyunca yeni binaların içerdiği karbonun azaltılması.

2. Projenin Erken Aşamasının Hedeflenmesi

Yeni bir projeye karbonsuzlaştırma hususunda titiz bir yaklaşımla başlanması gerekmektedir. Düşük karbonlu tasarım uygulamalarının planlanması hem en verimli hem de en uygun maliyetli seçenektir. Bir ürünün üretim aşamasında ortaya çıkan, doğaya salınan karbon miktarı olarak tanımlanan gömülü karbon mevcut yapılar için de önemli olmakla beraber, mevcut malzemeler çoktan kullanımda olduğundan, operasyonel karbonun azaltılması önceliklidir.

3. Biyolojik Kaynaklı Malzeme Tercihi, Mevcut Malzemelerin Yeniden Kullanımı veya Geri Dönüştürülmesi

Ahşap, kenevir yünü ve ağaç lifi gibi biyolojik kaynaklı malzemeler, karbonu depolayarak atmosferdeki karbondioksit seviyelerini düşürür. Bu sebeple, biyolojik kaynaklı malzemeler etkili ve sürdürülebilir malzemelerdir. Mevcut malzemeleri yeniden kullanmak yüksek çevresel maliyetlerle yeni malzemeler çıkarma ve üretme ihtiyacını ortadan kaldırır. Mümkün olduğunca fazla geri dönüştürülmüş malzeme kullanımı, yapıları karbondan arındırma yolunda çalışan mimarlar için güçlü bir stratejidir.

4. İç Elemanların Potansiyel Karbon Yayıcıları Olarak Kabul Edilmesi

Tasarımcılar tarafından yapılan yaygın bir hata, somutlaştırılmış karbonu hesaplarken potansiyel olarak önemli iç donanımları, mekanikleri ve teknik ekipmanı unutmaktır. Bu öğelerin kısa ömürlü olması ve binanın yaşam döngüsü sırasında değiştirilebilir olması onları önemsiz kılmaz. Bu unsurları hesaba katarak hesaplanan somutlaştırılmış karbon daha doğru olur.

5. Döngüsel Ekonomiye Önem Verilmesi

Döngüsel ekonomi önemsenerek tasarlanan bir yapı, kaynak 

açısından verimli, uyarlanabilir ve uzun ömürlü olduğundan yaşam döngüsü boyunca daha az kaynak tüketir. Döngüsel ekonomi temel alınarak yapılan bir planlama yukarıda belirtilen stratejilerin tümünü kapsar. Yapı sektörü, tüm Avrupa'da çıkarılan malzemelerin yaklaşık yarısını ve atık üretiminin üçte birini oluşturur. Bu nedenle, yeniden kullanım ve geri dönüşüm yoluyla atıkların olumsuz etkilerini ortadan kaldırmak, küresel ısınmanın durdurulmasına yönelik stratejilerden biridir.

6. Yaşam Döngüsü Değerlendirmelerinin veya EPD'lerin Kullanılması

Uluslararası standartlar tarafından belirlenen Yaşam Döngüsü Değerlendirmeleri (LCA'lar) ve üçüncü taraflarca doğrulanmış Çevresel Ürün Beyannamelerinde (EPD'ler) yayınlanan sonuçlar aracılığıyla binaların karbon çıktısı değerlendirilir. Ürünlerin değerlendirilme şekillerini standart hale getirmek için EPD'ler ve yaşam döngüsü değerlendirmeleri uluslararası standartlar tarafından düzenlenir.  Mimarlar, bu değerlendirmeler aracılığıyla tasarladıkları yapının karbon ayak izini belirler ve değerlendirir.



Karbonsuzlaştırmaya bütünsel olarak yaklaşmak için somutlaştırılmış karbon, operasyonel karbon, mevcut binalar, yeni binalar, döngüsel ekonomi, hafif veya biyolojik kaynaklı malzemeler, geri dönüşüm ve daha fazlası düşünülmelidir. Tüm bu stratejilerin önemli bireysel çözümler oluşturmasına rağmen yapıları karbondan arındırmak için küresel kolektif çaba gerekir. Net Sıfır Karbon Bina Taahhüdü, Binalar ve İnşaat için Küresel İttifak ve Karbon Liderliği Forumu gibi küresel ve yerel girişimleri desteklemek bu konudaki farkındalığın artmasına yardımcı olur.


© 2021 ASPEN.Tüm hakları saklıdır.